Phương pháp dạy con tuổi dậy thì hiệu quả nhất cho cha mẹ

Người làm cha làm mẹ nào cũng phải trải qua những khoảng thời gian thăng trầm cùng với sự trưởng thành của con mình. Trong đó, giai đoạn dậy thì là khó khăn nhất với trẻ và cần được cha mẹ đặc biệt quan tâm. You Can Now mách bạn một số phương pháp dạy con tuổi dạy thì, tuổi “ẩm ương” này sao cho mang lại hiệu quả cao nhất nhé!

1. Tiêu chuẩn đặt ra với con

Ở độ tuổi dậy thì, tâm sinh lý của mỗi đứa trẻ có những biến động bất thường. Tâm hồn con nhạy cảm, tâm lý dễ tổn thương bởi những tác động nhỏ xung quanh. Thời điểm này, con có xu hướng thể hiện rõ cái tôi của bản thân hơn bằng những hành động tự quyết. Bạn cần dành thời gian quan tâm, để ý nhiều hơn để đặt ra những tiêu chuẩn phù hợp với con mình. Hút thuốc, rượu bia, cờ bạc… là những điều cấm kỵ buộc con không được phép phạm phải ở độ tuổi này.

Bạn có thể quy định giờ giới nghiêm để con tuân theo nhưng cũng không nên quá cứng nhắc. Cha mẹ cần thảo luận cùng con, phân tích làm rõ các mặt lợi hại để con hiểu. Dạy con tuổi dậy thì theo cách áp đặt sẽ khiến con phản ứng ngược lại. Việc siết chặt quản lý của bạn làm con cảm giác tù túng, mất tự do. Tuy nhiên, nếu bạn buông lỏng cho con thỏa sức tự do sẽ khiến trẻ dễ sa ngã vào các thói hư tật xấu.

2. Nguyên tắc cho chính cha mẹ

Thiết lập các tiêu chuẩn cho con một chiều thôi là chưa đủ. Cha mẹ cũng nên đặt ra những nguyên tắc cho chính mình để sẵn sàng đối diện với các tình huống. Bạn nên học cách kiềm chế cơn nóng giận, mất kiểm soát của mình khi con mắc lỗi. Bởi mỗi đứa trẻ có cá tính, suy nghĩ riêng, nhất là ở độ tuổi dậy thì.

Con bạn chỉ vừa qua giai đoạn trẻ con để chập chững bước vào cánh cửa trưởng thành. Có những suy nghĩ, hành động bồng bột của con làm bạn tức giận, dễ buông lời la mắng. Vì thế bạn cần phải bình tĩnh, ứng xử phù hợp với con lúc này.

Làm rõ nguyên nhân, trò chuyện với con để bạn có thể cùng thảo luận, phân tích cho con nhìn ra sai lầm của mình. Lòng bao dung, vị tha của cha mẹ sẽ dễ dàng cảm hóa con trẻ, đạt hiệu quả cao trong việc chăm sóc trẻ em vào giai đoạn này và là cách dạy con tuổi dậy thì thông minh.

3. Lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của con

Thế hệ trẻ ngày càng có những xu hướng phát triển khác biệt với thế hệ của cha mẹ. Áp đặt các tiêu chuẩn cũ không phù hợp sẽ chỉ khiến con chán ghét, phản ứng tiêu cực lại. Để nuôi dạy con thông minh, bạn nên dành chút thời gian quan tâm hơn đến sự đổi mới của thời đại để thuận tiện cho việc dạy con tuổi dậy thì.

Độ tuổi này trẻ thường muốn chứng minh bản thân, tỏ rõ sự thu hút cá nhân để được mọi người quan tâm chú ý. Có những lần bạn sẽ phải đối mặt với tình huống khi con muốn xỏ khuyên, cắt tóc… như bạn bè trang lứa. Bạn nên có cái nhìn thoáng hơn, chắt lọc những nguyện vọng thích hợp và cho phép con trong mức độ giới hạn. Sự thưởng phạt rõ ràng của bạn sẽ khuyến khích trẻ năng nổ học tập, tích cực phấn đấu cho những ước mong của mình.

4. Cho con biết những thay đổi của cơ thể

Ở lứa tuổi dậy, cơ thể của trẻ bắt đầu có những thay đổi. Chính vì vậy, ba mẹ cần chỉ cho con biết cơ thể sẽ có những thay đổi gì, tránh để bé rơi vào tình trạng khủng hoảng, lo sợ, bối rối không biết xử lý như thế nào.

Một trong những cách dạy con gái tuổi dậy thì đó là hãy cho con biết sự thay đổi về kỳ nguyệt san đầu tiên, cũng như kích thước vòng một tăng lên là hiện tượng tự nhiên ở mọi cô gái. Tiếp đó, các mẹ hãy kín đáo chuẩn bị các vật dụng cần thiết cho chu kỳ kinh nguyệt lần đầu của trẻ, chỉ con cách sử dụng chúng và đảm bảo rằng các vật dụng luôn đi cùng với con (như ở cặp đi học, trong tủ quần áo,...). Nếu con có các triệu chứng đau bụng, bạn hãy chỉ cho con cách dùng thuốc, túi chườm nóng, chế độ ăn uống,...

Để chuẩn bị tâm lý tuổi dậy thì ở con trai, bạn cần nói cho con biết về thay đổi cơ thể như bắt đầu xuất hiện mùi cơ thể, chất nhờn tiết ra, da dễ bị mụn trứng cá, giọng nói cũng trở nên trầm hơn, kích thước tinh hoàn và dương vật tăng lên...

5. Cùng con tham gia các hoạt động công ích xã hội

Bạn hãy đề ra những kế hoạch, động viên con cùng mình tham gia các chương trình tình nguyện. Đây cũng có thể coi là một chương trình học ngoại khóa, thực hành bổ ích cho con.

Các hoạt động như từ thiện, lao động công ích,... sẽ giúp bạn dễ dạy con ở tuổi dậy thì hơn. Thông qua các hoạt động đó, con sẽ được phát triển về mặt tình cảm, đạo đức, nhân cách; khơi gợi tình yêu thương, chia sẻ, mong muốn giúp đỡ mọi người xung quanh, hiểu được cuộc sống của con hiện tại là một điều hạnh phúc và may mắn hơn so với rất nhiều người trong xã hội.

6. Vừa làm ba mẹ vừa làm một người bạn tri kỷ của con

Để dạy con tuổi dậy thì, ba mẹ cần cởi mở hơn trong cách nói chuyện, không nên quá nghiêm túc hoặc không cho con được phép đùa giỡn với mình. Bạn cũng nên tìm hiểu thêm về những thay đổi của xã hội hiện đại để dễ trò chuyện, tránh tình trạng con bướng bỉnh tuổi dậy thì.

Chỉ khi bé xem bạn là tri kỷ thật sự thì mới có thể thoải mái chia sẻ về những những chuyện vui chuyện buồn trong những ngày đi học, chuyện về bạn bè trang lứa, nhất là về tình yêu tuổi trẻ. Khi tâm sự với con, bạn có thể khéo léo đưa ra những lời khuyên hữu ích khi con gặp khó khăn, kèm theo giáo dục con là về tình yêu, tình dục, cách ứng phó khi bị xâm hại,...

7. Dạy con nghĩ theo hướng tích cực

Trong suốt quá trình dạy con tuổi dậy thì, ba mẹ sẽ là mũi tên quan trọng để hướng trẻ đi theo con đường tích cực. Suy nghĩ theo hướng tích cực sẽ giúp con đơn giản hóa về tất cả các sự việc đang xảy ra với bản thân mình, từ đó hình thành khả năng thích ứng với cuộc sống, dễ dàng vượt qua khó khăn, khủng hoảng ở lứa tuổi dậy thì.

8. Để cho con theo đuổi ước mơ của mình

“Không ai đánh thuế giấc mơ bao giờ”, đặc biệt là những ước mơ của trẻ! Bạn nên theo dõi con có năng khiếu gì, giỏi về lĩnh vực nào, từ đó khuyến khích, tạo điều kiện cho con được làm, được học theo mong ước và đam mê của con. Dù là thành công hay thất bại thì con vẫn chỉ mong có được sự ủng hộ và nhận được những lời khuyên đúng đắn từ ba mẹ, để con có thể thành công hơn hoặc bắt đầu lại từ đầu.

Dạy con tuổi dậy thì khi có ước mơ, có đam mê cháy bỏng thì trẻ sẽ làm tất cả bằng tâm và nhiệt huyết của mình. Nếu ngược lại, nếu phải làm những điều bản thân không thích thì con trẻ sẽ không có được niềm vui trong công việc, đôi khi còn nhận lấy những thất bại trong cuộc sống.

9. Tạo điều kiện cho trẻ được tự lập

Ở lứa tuổi dậy thì, trẻ từ một chỗ luôn phụ thuộc vào ba mẹ sẽ muốn thể hiện tính tự chủ trong suy nghĩ của mình. Con sẽ muốn tham gia đóng góp ý kiến và tự đưa ra các quyết định cá nhân. Chính vì vậy, để dạy con tuổi dậy thì cần bạn tạo điều kiện, dạy con tự lập và có quyết định những suy nghĩ của mình trong một giới hạn nhất định và đảm bảo an toàn cho con (như tự lựa chọn quần áo mình thích, tự sắp xếp nhà cửa, đồ đạc trong phòng, tự lựa chọn bộ môn yêu thích,....)

10. Dạy cho sử dụng tài chính một cách đúng đắn

Một số bậc phụ huynh có suy nghĩ không cho con trẻ tiêu tiền sử dụng tiền quá sớm vì sợ sẽ làm hư con trẻ, đây chưa hẳn là một lựa chọn tốt. Thay vào đó các bạn có thể cho con một số tiền vừa đủ dùng không quá nhiều, và hướng dẫn cách sử dụng số tiền đó sao cho đúng.