Mẹo tạo "lấy nét trước" trong nhiếp ảnh Kiến thức chung

Chụp những tấm ảnh mà chủ thể đang chuyển động không phải là một công việc dễ dàng. Để chụp được những tấm ảnh này, ngoài tính năng của máy ảnh còn cần đến một chút thủ thuật của người cầm máy.

Đối với chủ thể đang chuyển động, khả năng bắt hình và lấy nét của các máy ảnh thể hiện rõ "đẳng cấp" của máy. Có những chiếc máy có tốc độ bắt hình rất nhanh, trong khi có những chiếc máy mất rất nhiều thời gian để lấy nét đối tượng đang di chuyển chậm chạp. 
Đó là lý do vì sao các nhà nhiếp ảnh thể thao thường chọn những chiếc máy DSRL đắt tiền bởi vì chúng có hệ thống khóa hình và lấy nét rất tiên tiến. Nếu bạn là người thường xuyên chụp những bức ảnh chuyển động, thì việc trang bị cho mình một chiếc máy như trên là rất cần thiết. Tuy nhiên, có những chuyển động rất khó bắt hình, chẳng hạn như vận động viên tennis đánh trả một đường bóng sang sân đối phương. Lúc đó, bạn cần phải có một kỹ năng gọi là "lấy nét trước" (pre focus)    
Ở trên máy SRL có cái nút nhỏ bên hông ống kính ghi là auto-manual, bình thường chúng ta thường để ở chế độ Auto, để chuyển qua chế độ lấy nét bằng tay (manual focus) thì chúng ta gạt qua chế độ Manual rồi dùng tay xoay ống kính để lấy focus vào khoảng cách mình muốn chụp, chuyên môn gọi là pre-focus. Một dạng lấy nét trước rồi khóa nét sau hay còn gọi là "nhắm bắn" khi đối tượng chưa tới.

Dùng máy ảnh điều chỉnh bằng tay để lấy nét một đứa trẻ hiếu động như con tôi thực sự là một thử thách. Vì thế tôi đã phải dùng mẹo là phán đoán trước hướng di chuyển của bé, chuyển ống kính về hướng đó để "lấy nét trước". Khi bé di chuyển đến điểm đã lấy nét, tôi mới bấm nút chụp. Tuy nhiên, không phải lúc nào tôi cũng thành công, mặc dù thằng bé đã di chuyển vào đúng điểm tôi phán đoán. Phần lớn các bức ảnh mà tôi chụp được thực hiện trong nhà với điều kiện ánh sáng tối và khẩu độ lớn, vì thế chỉ một chút sai lệch nhỏ cũng khiến cho tấm ảnh mất nét. 
Để có một bức ảnh "lấy nét trước" thành công, bạn cần phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
– "Lấy nét trước" chỉ thực sự hiệu quả khi bạn phán đoán chính xác hướng di chuyển của chủ thể.
– Bức ảnh "lấy nét trước" sẽ rất đẹp nếu bạn dùng máy ảnh điều chỉnh bằng tay. Tuy nhiên bạn cũng có thể dùng những máy ảnh tự động lấy nét.
– Trong phần lớn trường hợp, thủ thuật "lấy nét trước" yêu cầu khẩu độ nhỏ để chủ thể không bị mất nét.

Với máy ảnh điều chỉnh bằng tay, điều bạn cần làm chỉ là hướng máy vào một điểm mà bạn chắc chắn rằng chủ thể sẽ đi tới, chờ đợi rồi bấm máy. Phần lớn các máy ảnh DSLR hiện đại không thể thực hiện các thao tác tinh chỉnh bằng tay thông qua kính ngắm mà bạn phải sử dụng chức năng xem trực tiếp (live-view) trên màn hình. Các máy ảnh không gương lật (mirrorless camera) cũng như vậy.
Với máy ảnh dùng ống kính lấy nét tự động, bạn cần phải gỡ bỏ tính năng này khỏi nút chụp (shutter button). Phần lớn các máy ảnh DSLR và máy ảnh không gương lật cung cấp hai lựa chọn cho người chụp ảnh: Bạn có thể có một nút bấm với hai chức năng là tự động phơi sáng (AE) hoặc tự động lấy nét (AF), hoặc sử dụng hai nút riêng cho AE và AF. Khi sử dụng hai nút riêng, một nút sẽ chuyên trách việc tự động lấy nét, còn nút kia (thường là nút chụp) sẽ chuyên trách việc đo và phơi sáng.
Khi bạn đã gỡ bỏ tính năng AF khỏi nút chụp, thì điều bạn cần làm là bấm vào nút AF riêng để lấy nét vào điểm mà bạn phán đoán chủ thể sẽ di chuyển tới (chẳng hạn như bạn lấy nét vào nhụy hoa trước khi con ong bay tới). Chỉnh lại khung hình để đảm bảo chủ thể có mặt trọn vẹn bên trong. Bấm vào nút chụp khi chủ thể vào đúng vị trí.

"Lấy nét trước" là một thủ thuật mà bạn sẽ phải thử và thất bại nhiều lần thì mới nắm được bí quyết thành công. Tuy nhiên, bạn hãy yên tâm rằng chỉ cần thất bại vài lần là bạn đã có thể làm chủ kỹ thuật này. Không cần tốn quá nhiều sức lực đâu!

Tổng hợp